Το όνομα Ιωάννης προέρχεται από την Εβραϊκή γλώσσα από το Γιαχβέ και Χανάν ή Γιοκανάν ( Εβραϊκή γρ.)? yochanan (αγγλική γρ.) και σημαίνει αυτός που ο Θεός του έδωσε ή ο Θεοδώρητος ή ο Κύριος ελεεί.

Ο Ευθύμιος Ζιγαβηνός ερμηνεύει το Ιωάννης λέγοντας

΄΄ Ιωάννης γαρ Εβραϊκόν μεν εστίν όνομα, μεθερμη-

νευόμενον δε προς την Ελληνίδα φωνήν, σημαίνει χάριν ή χαράν΄΄.

Και ενώ υπάρχουν πάνω από 100 άγιοι που φέρουν το όνομα αυτό η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων γιορτάζουν στις 7 Ιανουαρίου.

Την ημέρα αυτή η εκκλησία κάνει σύναξη, πανηγύρι, για να τιμήσει τον πρωταγωνιστή της προηγούμενης μεγάλης γιορτής των Θεοφανίων, τον Ιωάννη που υπήρξε για το Χριστό όχι μόνο Βαπτιστής αλλά και Πρόδρομος και Προφήτης και Μάρτυρας.

Για αυτό η εικόνα του στους ναούς μας τοποθετείται πάντα στο τέμπλο δίπλα στην εικόνα του Χριστού.

Συνήθως δε, ζωγραφίζεται με φτερά ,όπως και οι άγγελοι, για να τονιστεί ότι υπήρξε ο αγγελιοφόρος του Χριστού, αλλά και να υποδηλώσει την αγγελική του ζωή.

Εκτός της 7^ης Ιανουαρίου που η εκκλησία τιμά τον Ιωάννη ως Βαπτιστή του Χριστού τιμάται η Σύλληψή του στις 23 Σεπτεμβρίου, στις 24 Ιουνίου το Γενέθλιο και στις 29 Αυγούστου η Αποτομή του .

Λαϊκές δοξασίες και άγιος Ιωάννης

Στις 29 Αυγούστου γίνεται νηστεία για αυτό και ο άγιος αποκαλείται Νηστευτής και σε πολλά μέρη της Ελλάδας υπάρχει το έθιμο να μη πιάνουν μαχαίρι και να μη τρώνε τίποτα που να θυμίζει αίμα.

Σε αναλογία με τους σπασμούς που κάνει το αποκεφαλισμένο σώμα, ο άγιος τιμάται ως προστάτης από τα ρίγη και την ελονοσία για αυτό αποκαλείται και Θερμαστής , Κρυαδίτης, Ριγολόγος.

Τον παλιό καιρό στην Ανατολική Θράκη όσοι έπασχαν από ελονοσία και θεραπεύονταν αφιέρωναν στον άγιο κομμάτι από τα ρούχα τους ,ένα έθιμο που συναντάμε στον Αι-Γιάννη τονζατζαλιάρη (τζάτζαλο σημαίνει κουρελάκι) στη Μυτιλήνη.

Με την αυγουστιάτικη γιορτή του αγίου συνδέεται και η συγκομιδή φαρμακευτικών φυτών, ιδίως της ρίγανης, από όπου και το προσωνύμιο

΄΄Ριγανάς΄΄.

Σε πολλά μέρη από τη ρίγανη που μαζεύουν ένα μέρος της το πηγαίνουν στην εκκλησία ,τη διαβάζουν και με αυτή ραντίζουν με αγιασμό τα κτήματά τους. Έτσι πιστεύουν πως θα έχουν καλή και ευλογημένη σοδειά.

Επίσης αυτή την εποχή μαζεύεται και το ΄΄βοτάνι του Προδρόμου΄΄, το υπερικό (hypericum perforatum)

παραδοσιακό γιατρικό για γαστρεντερικά και νευρολογικά προβλήματα, ιδιαίτερα για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης.

Ίσως να μην είναι γνωστός ως θεραπευτής, όμως ο λαός μας τον έχει συνδέσει και με τέτοιες ικανότητες.

Είναι γνωστό αυτό που λέγεται για κάποιον που έχει χάσει τα λογικά του ΄΄Αυτός είναι για τον Αι-Γιάννη΄΄.

Ίσως αυτό να λέγεται επειδή στα μάτια των συγχρόνων του (που δε μπορούσαν να καταλάβουν τη θεία θέρμη του) να έμοιαζε λίγο με αλλοπαρμένο.

Για τον Αι-Γιάννη ο λαός πιστεύει ότι φέρνει τις ΄΄τύχες΄΄ για αυτό τον ονομάζουν ΄΄Ριζικάρη΄΄ αλλά και ΄΄Κλήδονα΄΄ από το γνωστό έθιμο(24 Ιουνίου).

Τέλος ονομάζεται και κυνηγός γιατί γύρω στις 29 Αυγούστου συνηθίζονταν να βγαίνουν οι κυνηγοί για κυνήγι (Θράκη).

Βιβλιογραφία:Ι. Χατζηφώτη΄΄Ορθοδοξία

και λαικές δοξασίες΄΄

Π. Μαυρόπουλος΄΄Να μας φυλάνε άγιοι

Προστάτες΄΄

Β. Τζουράκη ΄΄Γιατρέ μου, γίνονται θαύματα;΄΄

Α. Μπουρνέλη ΄΄Το κύριο όνομά μας,

ο μεγάλος άγνωστος΄΄

Επιμέλεια: Μαύρου Αγγελική